Bộ luật lao động 2019 và thử việc: lưu ý cho nhà tuyển dụng

Hiếm nhà tuyển dụng nào không mong muốn có được người lao động (“NLĐ”) vừa “hồng” về chuyên môn vừa “chuyên” về thực hành. Hiếm NLĐ nào không ao ước làm việc trong môi trường phù hợp, giúp phát triển khả năng bản thân và thăng tiến trong sự nghiệp. Do đó, thử việc là công cụ mà hai bên thường tận dụng để bước đầu có cái nhìn toàn diện và thấu đáo về nhau trong thực tiễn.

So với Bộ luật Lao động (“BLLĐ”) 2012, BLLĐ 2019 sẽ mang đến một số điểm mới đáng chú ý về thử việc, có hiệu lực từ ngày 01/01/2021.

Linh hoạt thỏa thuận về việc làm thử

Theo BLLĐ 2012, doanh nghiệp và nhân viên chỉ có thể thỏa thuận về việc làm thử bằng cách giao kết hợp đồng thử việc.

Nhưng từ 01/01/2019, pháp luật cho phép doanh nghiệp thỏa thuận thử việc linh hoạt bằng HĐLĐ hoặc hợp đồng thử việc riêng. Trao thêm cho các bên quyền tự do lựa chọn theo thực tiễn là mục đích rõ ràng của quy định này.

Không thử việc với NLĐ làm việc dưới 01 tháng

Đây là điểm đáng lưu ý, bởi hiện tại, pháp luật không cho phép áp dụng thử việc với NLĐ làm việc ngắn ngày theo mùa vụ dưới 12 tháng. Nhưng BLLĐ 2019 rút ngắn thời hạn tối đa chỉ còn bằng 1/12: chỉ NLĐ làm việc dưới 01 tháng mới không thể bị yêu cầu thử việc.

Quy định này mở ra cơ hội cho doanh nghiệp để xem xét và đánh giá NLĐ trước khi chính thức tuyển dụng kể cả thời gian làm việc không dài.

Thử việc có thể kéo dài đến 06 tháng

BLLĐ 2012 ấn định thời gian thử việc tối đa là 60 ngày đối với công việc có trình độ cao đẳng trở lên. Như vậy, 02 tháng cũng là thời hạn thử việc tối đa mà pháp luật quy định.

BLLĐ 2019 đặt ra giới hạn mới cho thử việc. Theo đó, có thể thử việc đến 180 ngày/06 tháng đối với công việc quản lý doanh nghiệp (Giám đốc, Tổng giám đốc công ty, v.v). Bởi dạng công việc này vốn đòi hỏi rất cao ở NLĐ, để có thể đáp ứng số lượng bộn bề và mức độ phức tạp của những gì NLĐ sẽ phải đối mặt.

Bớt rào cản cho hủy bỏ thử việc

Hiện nay, pháp luật cho phép doanh nghiệp hoặc NLĐ quyền hủy bỏ thử việc không cần báo trước và không phải bồi thường. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là công việc làm thử không đạt yêu cầu như thỏa thuận.

Nhận thấy rào cản vô lý từ điều kiện trên, BLLĐ 2019 quy định mỗi bên có thể hủy bỏ thử việc bất cứ lúc nào và vì bất cứ lý do gì trong thời gian thử việc và không cần phải bồi thường. Thử việc, như thế, sẽ vừa mở rộng vòng tay cho sự hợp tác giữa chủ lao động và nhân viên, vừa mở “lối thoát” dễ dàng và nhanh chóng nếu họ nhận thấy không thể tiếp tục mối quan hệ hiệu quả về lâu dài.