Giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội cho người lao động

Liên quan đến chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động (“NLĐ”), ngày 8/9/2016, Bộ Lao động thương binh và xã hội đã có Công văn số 3432/LĐTBXH-BHXH phúc đáp làm rõ một số nội dung vướng mắc khi thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội (“BHXH”) theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014. Theo đó, có một số nội dung mà các doanh nghiệp cần lưu ý khi giải quyết chế độ cho NLĐ như sau:

Về chế độ ốm đau

NLĐ thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản được hưởng chế độ ốm đau tính trên mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ trong trường hợp (i) bị ốm đau, tai nạn mà không phải tai nạn lao động; hoặc (ii) phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm đau mà thời gian nghỉ việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng (bao gồm cả trường hợp nghỉ việc không hưởng tiền lương).

Trường hợp các tháng liền kề tiếp theo NLĐ vẫn tiếp tục bị ốm và phải nghỉ việc thì mức hưởng chế độ ốm đau được tính trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Về chế độ thai sản

Lao động nữ mang thai đôi trở lên mà khi sinh nếu (i) con bị chết; (ii) chết lưu; hoặc (iii) tất cả các con đều bị chết, thì được hưởng trợ cấp một lần khi sinh con. Mức hưởng trợ cấp cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con và được tính theo số con được sinh ra, bao gồm cả con bị chết hoặc chết lưu

Lao động nam đang đóng BHXH bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản khi vợ sinh con được nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản làm nhiều lần nhưng tổng thời gian không quá thời gian quy định đối với các trường hợp cụ thể như sau: (i) 05 ngày làm việc; (ii) 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi; (iii) 10 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc; hoặc (iv) 14 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của lao động nam được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con, đối với trường hợp nghỉ làm nhiều lần thì thời gian bắt đầu nghỉ việc lần cuối cùng vẫn phải trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.

Thời gian tối đa nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản do doanh nghiệp và ban chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, cụ thể như sau: (i) tối đa 10 ngày đối với lao động nữ, sinh một lần từ hai con trở lên; (ii) tối đa 07 ngày đối với lao động nữ, sinh con phải phẫu thuật; và (iii) tối đa 05 ngày đối với các trường hợp khác. Thời gian nghỉ này được tính cho một năm, kể từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 31 tháng 12 của năm dương lịch. Thời gian tính hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được tính trên cơ sở thời gian thực tế NLĐ nghỉ việc bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết và ngày nghỉ hằng tuần.

Về chế độ hưu trí

NLĐ đã đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu mà thời gian đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng thì được đóng một lần cho thời gian còn thiếu vào quỹ hưu trí và tử tuất để hưởng lương hưu, với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của NLĐ và người sử dụng lao động theo mức tiền lương tháng đóng BHXH trước khi nghỉ việc. Đối với trường hợp tháng trước khi nghỉ việc, NLĐ đang làm nghề hoặc công việc (i) nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; (ii) đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; hoặc (iii) làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên, thì thời gian đóng BHXH cho những tháng còn thiếu không được tính là thời gian làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên.

NLĐ đủ điều kiện về tuổi đời để hưởng lương hưu mà thời gian đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng, đã hoàn thành việc đóng một lần cho thời gian còn thiếu vào quỹ hưu trí và tử tuất trước ngày 01/01/2016 thì được hưởng lương hưu kể từ ngày 01/01/2016.

Các hướng dẫn nêu trên có hiệu lực từ 8/9/2016.