Hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư ra nước ngoài

Đầu tư ra nước ngoài đang là một kênh đầu tư được nhiều doanh nghiệp trong nước quan tâm hiện nay. Trước những vấn đề pháp lý phát sinh trong thực tiễn, đặc biệt là việc sử dụng ngoại tệ trong các giao dịch chuyển tiền đầu tư ra nước ngoài và chuyển lợi nhuận về lại Việt Nam, ngày 29/6/2016 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước (“NHNN”) đã ban hành Thông tư số 12/2016/TT-NHNN hướng dẫn quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư ra nước ngoài (“Thông tư 12”).

Mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư

Nhà đầu tư phải mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài (“GCNĐKĐTRNN”) theo quy định: (i) tài khoản vốn đầu tư phải được mở bằng một loại ngoại tệ phù hợp với nhu cầu chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài tại tổ chức tín dụng được phép; (ii) đồng thời phải mở và sử dụng một tài khoản vốn đầu tư bằng đồng Việt Nam bên cạnh tài khoản vốn đầu tư bằng ngoại tệ tại tổ chức tín dụng được phép trong trường hợp chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài bằng đồng Việt Nam; (iii) tài khoản vốn đầu tư phải được mở riêng biệt đối với từng dự án đầu tư ở nước ngoài; (iv) trường hợp có nhiều nhà đầu tư, mỗi nhà đầu tư phải mở tài khoản vốn đầu tư riêng biệt theo phạm vi tổng vốn đầu tư và tỷ lệ góp vốn đã đăng ký.

Theo đó, nhà đầu tư chỉ được chuyển vốn ra nước ngoài nếu (i) đã được cấp GCNĐKĐTRNN bằng loại ngoại tệ được NHNN xác nhận đăng ký giao dịch ngoại hối; và (ii) tổng giá trị vốn đầu tư đăng ký với NHNN không được vượt quá vốn đầu tư của nhà đầu tư bằng loại ngoại tệ được ghi trên GCNĐKĐTRNN.

Đồng thời, nhà đầu tư phải báo cáo tình hình thực hiện chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài định kỳ hàng quý cho từng dự án đã được cơ quan có thẩm quyền cấp GCNĐKĐTRNN. Báo cáo này sẽ được gửi cho NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố nơi (i) nhà đầu tư không phải là tổ chức tín dụng có trụ sở chính; hoặc (ii) nơi nhà đầu tư là cá nhân đăng ký thường trú; hoặc (iii) nơi nhà đầu tư đăng ký kinh doanh. Thời hạn gởi báo cáo chậm nhất là vào ngày 5 của tháng đầu quý tiếp theo ngay sau quý báo cáo.

Đăng ký giao dịch ngoại hối liên quan đến hoạt động đầu tư ra nước ngoài

Nhà đầu tư có trách nhiệm đăng ký giao dịch ngoại hối liên quan đến hoạt động đầu tư ra nước ngoài (“Giao Dịch Ngoại Hối”) theo quy định vào thời điểm: (i) đã được cơ quan có thẩm quyền cấp GCNĐKĐTRNN còn hiệu lực; (ii) hoạt động đầu tư đã được cơ quan có thẩm quyền của nước tiếp nhận đầu tư chấp thuận hoặc cấp phép hoặc sau khi được cấp tài liệu chứng minh quyền hoạt động đầu tư tại nước tiếp nhận đầu tư theo pháp luật của nước tiếp nhận đầu tư; (iii) đã mở tài khoản vốn đầu tư tại tổ chức tín dụng được phép; và (iv) trước khi thực hiện chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài.

Cũng theo Thông tư 12, nhà đầu tư phải đăng ký thay đổi Giao Dịch Ngoại Hối khi có sự thay đổi liên quan đến nội dung văn bản xác nhận đăng ký giao dịch ngoại hối, cụ thể trong trường hợp: (i) thay đổi nhà đầu tư; (ii) thay đổi tên nhà đầu tư; (iii) thay đổi địa chỉ nhà đầu tư nếu dẫn đến thay đổi cơ quan có thẩm quyền xác nhận đăng ký thay đổi Giao Dịch Ngoại Hối; (iv) thay đổi tài khoản vốn đầu tư bằng loại ngoại tệ khác; (v) thay đổi nơi mở tài khoản vốn đầu tư; (vi) tăng hoặc giảm vốn đầu tư bằng tiền của nhà đầu tư trừ trường hợp sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư dự án; (vii) thay đổi tiến độ chuyển vốn đầu tư bằng tiền ra nước ngoài của nhà đầu tư trong trường hợp số tiền chuyển ra nước ngoài trong kỳ nhiều hơn so với tiến độ đã đăng ký.

Chuyển lợi nhuận, thu nhập hợp pháp và chuyển vốn đầu tư về Việt Nam

Nhà đầu tư có trách nhiệm chuyển lợi nhuận, thu nhập hợp pháp và chuyển vốn đầu tư về nước vào tài khoản vốn đầu tư trong trường hợp (i) thanh lý dự án; (ii) chấm dứt dự án; (iii) giảm vốn đầu tư của dự án; (iv) chuyển nhượng dự án tại nước ngoài. Trường hợp chuyển nhượng toàn bộ vốn đầu tư ở nước ngoài cho nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư phải thông báo với cơ quan có thẩm quyền nơi nhà đầu tư đăng ký Giao Dịch Ngoại Hối trước khi thực hiện thủ tục chấm dứt dự án và chuyển vốn cho nhà đầu tư nước ngoài.

Sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư dự án ở nước ngoài

Nhà đầu tư, sử dụng lợi nhuận thu được từ hoạt động đầu tư ở nước ngoài để tăng vốn, mở rộng hoạt động đầu tư ở nước ngoài, sẽ có nghĩa vụ phải: (i) thực hiện thủ tục điều chỉnh GCNĐKĐTRNN; và (ii) báo cáo NHNN trong vòng 30 (ba mươi) ngày kể từ ngày được cấp GCNĐKĐTRNN điều chỉnh bằng văn bản.

Trường hợp nhà đầu tư dùng lợi nhuận thu được từ dự án đầu tư ở nước ngoài để thực hiện dự án đầu tư khác ở nước ngoài, nhà đầu tư phải (i) thực hiện thủ tục xin cấp GCNĐKĐTRNN cho dự án đầu tư mới đó; và (ii) đăng ký Giao Dịch Ngoại Hối với NHNN theo quy định tại Thông tư này.

Thông tư 12 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 13/8/2016.